صحبتهای اخیرِ حامد بهداد در جشن منتقدان، حاوی نکته ظریفی بود. بهداد با تلخی و تندی میگوید: «این عنوان سلبریتی را از چهره ما بردارید، ما خودِ خودِ مردمیم.» در حقیقت بهداد آن شب همنوا با منتقدانی که رفتار، گفتار و افکار سلبریتیها را نقد میکرده و میکنند گفت: «سلبریتی ها با مردم فاصله دارند.» لایه نهفته دیگرِ این سخن نیز به خشمِ سلبریتیها از تصور مردم نسبت به خودشان بازمیگردد. آنها به خوبی فهمیدهاند علیرغم جلوهگریهای پرزرق و برقشان، چندان محبوب نیستند، مردم آنها را دوست ندارند و چه بسا از آنها خسته هم شده باشند.
جمله معروفی میانِ «سوپراستارها»، «بازیگرانِ شاخصِ» و یا «ورزشکارانِ» محبوبِ نسلهای قبل رایج بود که بارهای بار در مصاحبههاشان نیز به آن اشاره میکردند: «مشهور با محبوب فرق دارد!» بزرگانِ سابق همیشه محبوبیت را اولویتِ خود میدانستند. فارغ از بررسی میزانِ موفقیتِ آنها در کسبِ محبوبیت که مسئله این سطور نیست، سوال اساسی که باید از «سلبریتیهای امروز» پرسید این است که به چه میزان چون بزرگانِ نسلهای قبل این سوال را از خود پرسیدهاید و مسیرش را دنبال کردهاید؟
با کمی دقت در کنشهای مختلفِ ایشان میتوان گفت آنچه از مقطعی به بعد به اولویتی جدی برای آنها بدل شد چیزی نبود مگر میل و عطش «دیده شدن» به هر شکل و در هر قالبی. بدون شک رسانههای نوظهور چون شبکههای اجتماعی نقشی جدی در پررنگ شدنِ این میل داشته و دارند، به آنها اضافه کنید تبِ مصرف، تبلیغات و سرمایهداری را؛ تبی که سلبریتیها را به یک کالا در سرمایهداری بدل میکند و البته نسبت و رابطهای مستقیم با رسانهها و ویژگیهای ستارهسازیشان دارد. (برخی نظریات جامعهشناسی و شهرت در این خصوص سلبریتیها را کالاهای سرمایهداری میدانند که در این سطور بدانها نمیپردازیم.)
بازگردیم به صحبتهای حامد بهداد. این اعترافِ صریح که قطعا به صورت ناخودآگاه بر زبان بهداد جاری شده چرا که او توجهی به نکاتِ درونی و لایههای اصلیِ گفتارش نداشته است، نقطه عطفی مهم برای فهم رفتار و افکار آنها و مواجهه با ایشان است. امروز ما در جایگاهی ایستادهایم که اصطلاح «سلبریتی» به شمشیری علیه خودش بدل شده و بزرگترین آشکار کننده حقیقت و ماهیتِ خود است. صحبتهای بهداد نشان داد «سلبریتی» بار روانیِ منفیِ زیادی برای منسوبان به این اصطلاح دارد. شاید بتوان چنین فضایی را زائیده همان رسانههایی دانست که توانایی ستارهسازی دارند، رسانه با ایجاد بستری برای مواجهه مداوم مردم با کنشهای فردی و اجتماعی سلبریتیها که تمایل زیادی برای منتشر کردنشان دارند باعث شده مخاطبین بدون واسطه سبک زندگیِ عجیب و تذبذب فکری آنها را به خوبی ببینند و در درازمدت به درکی تلخ و منفی از آنها و شخصیتشان برسند.
باید به حامد بهداد گفت آنکه اصطلاح سلبریتی را منفی و تلخ کرده است خود شمائید جناب بهداد! از سوی دیگر شما خاستگاهی مردمی ندارید بلکه برخاسته از رسانههای تبلیغاتی و سرمایه داری هستید، پس لطفا نگوئید خودِ خودِ مردمید.
انتشار در نسیم آنلاین
زمان متوقف شده...برچسب : نویسنده : emrozname بازدید : 97