چشم های بسته

عنوان مطلب آداب و رسوم نوروز در استان كردستان بود و تصویر مطلب زنانی با لباس محلی استان ما، مجله هم یکی از معتبرهای حوزه خودش بود. خطای فاحش مجله چندان متعجبم نکرد، نه اینکه خطا را به پای اشتباهات اتفاقی در عرصه روزنامه نگاری و رسانه بنویسم، نه! بلکه ماجرا برایم کاملا عادی و طبیعی بود. پیش از آن هم چندین بار مجری های همیشه خندان و همه چیزدان رسانه ملی با لبخندی ماندگار و اعتماد به نفسی بالا یاسوج را مرکز چهارمحال و بختیاری معرفی کرده بودند بدون هیچگونه تصحیحی! نتیجه می شود دادن اطلاعات غلط به مخاطب رسانه. این نتیجه ریشه در مقدمه ای مهم دارد و آن چیزی نیست مگر ضعف شناخت اصحاب رسانه از مناطق مختلف کشور. اگر بخواهیم یکی دیگر از نتایج مختلف این مقدمه تلخ را بررسی کنیم باب بسته نوآوری در تولیدات رسانه ای باز می شود. گفتم باب بسته چون می بینیم و می دانیم که تولیدات مختلف رسانه ی در قالب های متفاوت عمدتا کلیشه ای و ضعیف اند با کمترین نوآوری و موفقیتی محدود در جذب مخاطب. حال اگر داشتن اطلاعات وسیع، تجربیات فراوان و مطالعه مناسب را یکی از عوامل مقابله با کلیشه و تکرار در تولیدات رسانه ای بدانیم پای شناخت فرهنگ، آداب و رسوم و شیوه های رفتاری مردم مناطق مختلف به میدان باز می شود. یعنی برنامه سازی که مردم جهان و بالاخص مردم مناطق مختلف کشور خود را به خوبی بشناسد در تولید برنامه های متنوع و جذاب موفق تر خواهد بود. مروری کوتاه بر تولیدات رسانه ای از فضای محدود و بسته آنها پرده برمی دارد. اکثر فیلم ها و سریال ها نمایش زنان، مردان و کودکان تهرانی است، برنامه های ترکیبی از نمایش تنوع قومی و فرهنگی کشور می پرهیزند و مجری های محبوب همگی سروشکلی پایتخت نشین دارند. واقعیت تلخی است اما باید گفت برنامه سازی که از نظر روحی و جسمی همواره در فضایی محدود زیسته است و کمترین آشنایی با اقصی نقاط کشور خود ندارد نمی تواند تولیدی خارج از این قالب داشته باشد. با این وضعیت مخاطب همواره با برنامه هایی یک شکل با کمترین تنوع مواجه شده و در نتیجه دفع می شود. حال آنکه ایجاد فضایی متنوع در برنامه ها با انعکاس فرهنگ و آداب و رسوم مناطق مختلف اتفاقی است که زمینه جذب مخاطب را فراهم می آورد. تجربه موفق سریال پایتخت که با نمایش خانواده ای شمالی که خارج از کلیشه های رایج سریال ها می زیند و استقبال گسترده مخاطب از آن، مثالی است برای این نکته مهم.

در همشهری جوان